وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی علی جنتی درششمین همایش ملی مالكیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط افزود: نمی‌توان دغدغه فرهنگ داشت اما نسبت به تخصیص بودجة ناچیز به این بخش، بی‌توجه بود و فرهنگ و به تبعِ آن فرهنگ‌سازان را قربانی توجه مضاعف به سایر بخش‌ها كرد.
- حفظ حقوق پدیدآورندگان به ارزشی ملی تبدیل شود
وی گفت: باید تصمیمی گرفت كه حفظ حقوق پدیدآورندگان برای مردم، روز به روز، ارزشمندتر و به هنجار و ارزشی ملی تبدیل شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینكه موضوع حمایت از آثار ادبی‌هنری در فضای مجازی برای این دوره از همایش، انتخاب دقیق و بخردانه‌ای است، اظهار داشت: امروز استفاده از اینترنت در كشورما و البته درهمة دنیا آنقدرهمه‌گیر شده كه گاهی از یاد می‌بریم كه بودن در این محیط و بهره‌بردن از آن نیز قوانینی دارد و باید آن را رعایت كنیم.
به گفته جنتی، نباید این گونه فكركنیم كه هر چه در این فضا بارگذاری می‌شود حق ماست و می‌توانیم آزادانه به آن دسترسی پیدا كنیم.
- حضو در اینترنت از حیث حقوقی قاعده‌مند شود
وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی ادامه داد: یكی از اهداف این همایش آن است كه تا حد توان و از حیث حقوقی حضور در اینترنت را در محدوده وظایف و اختیارات این وزارتخانه، نه محدود بلكه قاعده‌مند كند.
جنتی ابرازامیدواری كرد كه این هدف با كمك همگان و راهكارهای پیشنهادی اساتید داخلی و خارجی محقق شود.
وی خاطرنشان كرد: چند دهه قبل كه ایده دهكده جهانی مطرح شد حتی صاحب اصلی این ایده یعنی «مارشال مك لوهان» نیز فكرش را هم نمی‌كرد كه این رویا روزی به واقعیت برسد! با ظهور اینترنت مشخص شد كه دستیابی به رویاهای بزرگ كار دشواری نیست، فقط كافی است انسان اراده كند.
- درباره راههای درست استفاده كردن از اینترنت هم اندیشی كنیم
جنتی با بیان اینكه امروزاینجا جمع نشده‌ایم كه درباره منافع و مضار اینترنت صحبت كنیم و به دنبال یافتن راه‌هایی برای محدود كردن استفاده از آن باشیم، گفت: اینجا گرد هم آمده‌ایم تا با هم‌فكری و هم‌اندیشی، درباره فرهنگ استفاده درست از اینترنت و اطلاعاتی كه با آن منتقل می‌شود ـ كه بسیاری از آنها قالب‌های فرهنگی‌هنری چون فیلم، كتاب، مقاله، عكس و موسیقی هستند ـ گفت‌و‌گو كنیم.
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی حمایت از پدیدآورندگانِ آثار فرهنگی و هنری
وی افزود: قالب‌هایی كه به موجب قانون، وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی حمایت از پدیدآورندگانِ آنهاست.اینجا جمع شده‌ایم تا درباره راهكارهای بهره‌برداری از فضای مجازی ـ بدون آنكه حقی را ناحق كنیم و بی آنكه آتش به خرمن پدیدآورنده‌ای بزنیم ـ گفت‌و‌گو كنیم.
به گفته وی پدیدآورندگانی كه روز و شب‌های زیادی را به امید خلق اثری شایستة مخاطبان سپری كرده‌اند.كسانی كه تمام تلاشِ‌شان این است كه با خلق آثاری با كیفیت ما را راضی و راضی‌تر سازند.آثاری متناسب با خواست و نیازهای فرهنگی ما خلق كنند تا در سبد محصولات خارجی به دنبال اثر مورد نیازمان نباشیم.
رئیس شورای فرهنگ عمومی كشور تصریح كرد كه پاسخ ما به این همه لطف، مشقت و شب‌بیداری و خون دل خوردن‌ها چیست؟ شاید تا به حال فرصت نكرده‌ایم به این نكته فكر كنیم كه هنرمند محبوبی كه حتی شنیدن اسمش بژرایمان دلنشین و آثار و اجراهای او بیدارباشِ صبحگاه و هم‌نشینِ لحظات تلخ و شیرین‌مان است، تنها ممر درآمدش، فروش نسخه‌های اثری است كه ما حتی زحمت خریدن آن را به خود نمی‌دهیم!
جنتی ادامه داد: درمیان سایت‌های مختلف به دنبال سایتی می‌گردیم كه امكان بارگیریِ رایگان را فراهم آورده است.مطمئناً هرگز با خود فكر نكرده‌ایم كه این كار چه بلایی بر سر هنرمند محبوبِ‌مان می‌آورد.نسخه‌هایی از اثر او در فروشگاه‌ها خاك می‌خورد اما من و شما حاضریم هزینه دانلود یا پرینت آن را ـ كه در اكثر مواقع ریالی از آن به جیب هنرمند نمی‌رودـ بپردازیم ولی به خود زحمت خرید نسخه آنرا ندهیم.
وی ادامه داد: هرگز به خود نهیب نمی‌زنیم كه اگر ما نسخه‌ای از اثر او را كه در بیشتر مواقع هزینه قابل توجهی هم ندارد، بخریم، انگیزة هنرمند برای خلق آثار بعدی بهتر و بیشتر می‌شود.با این همه بی‌انصافی كه در حق او می‌كنیم نام خودمان را «هوادار» نیز می‌گذاریم.گاهی چنین اثری را با دوستانِ‌مان هم به اشتراك می‌گذاریم و آنها را نیز از خرید اصل اثر بی‌نیاز می‌كنیم و بدین‌ترتیب پدیدآورنده یا ناشر یا تهیه كننده را ناامید و بی‌انگیزه می‌كنیم.
عضو كابینه دولت یازدهم در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت:خیلی جالب است كه همه ما خودمان را مسلمان و نقطة برجستة مسلمانی‌مان را حفظ حق‌الناس می‌دانیم ولی گاهی ناآگاهانه و شاید حتی آگاهانه حق كسانی را كه دانشِ‌مان یا آرامشِ روح و روان‌مان مرهونِ آثار آنهاست به آسانی زیر پا می‌گذاریم.
- پیوستن به كنوانسیون‌ها آثار متعدد فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در پی دارد
جنتی خاطرنشان كرد: سال گذشته و در همایش پیشین عوارض نَپیوستن ایران به كنوانسیون‌های بین‌المللیِ حق مولف و حقوق مرتبط به پدیدآورندگان و اجراكنندگان را بررسی كردیم و درباره آن سخن گفتیم و از بهره‌برداریِ بدونِ مجوز از آثارِ پدیدآورندگانِ داخلی در بیرون از مرزها گلایه كردیم.
وی تصریح كرد كه همچنان معتقدیم كه حل این مشكل كار دشواری است.پیوستن به این كنوانسیون‌ها آثار متعدد فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در پی دارد و تعهداتِ ویژه‌ای را برای كشور ایجاد خواهد كرد.از این رو هرگونه تصمیم‌گیری دربارة موضوعِ الحاق به این كنواسیون‌ها نیازمند ایجاد بستر مناسب و تصمیمِ آگاهانه و هوشیارانه است تا مشكلی به مشكلات حاضر افزوده نشود.
- استفاده از ظرفیت‌های شبكه و فضای مجازی در ایران نهادینه شده است
جنتی گفت: مشكلی كه همایش امروز به آن می پردازد، بیشتر موضوعی از جنسِ فرهنگی است.چه‌بسا یك نهیب یا حتی یك نصیحتِ دلسوزانه می‌تواند از شدت آن در جامعه كم كند؛ چرا كه معتقدیم هیچ ایرانیِ با وجدانی از ضایعِ كردن حقوق مردم، آن هم مردمی از جنس هنرمند و مولف ـ كه خیلی بیش از آنچه كه فكر كنیم به آنها مدیونیم ـ احساس رضایت‌مندی نمی‌كند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت:امروزخوشبختانه استفاده از ظرفیت‌های شبكه و فضای مجازی در ایران نهادینه شده است ولی متاسفانه همراه و موازی با آن فرهنگ استفاده از این فناوری را پرورش نداده و نهادینه نكرده‌ایم.این خود معضلی جدید در عرصه فرهنگ محسوب می‌شود.
- بی‌قیمت كردن حیثیت و حقوق دیگران
جنتی گفت: باید همواره این موضوع را یادآوری كنیم كه هرچیزی قیمتی دارد.نباید استفاده ازاینترنت و حضورِ پررنگ در شبكه‌های اجتماعی به قیمتِ بی‌قیمت كردن حیثیت و حقوق دیگران باشد.نباید حضور پر رونق در دنیای مجازی به بهای كم‌رونق كردن و كسادی بازار محصولات و آثاری باشد كه پدیدآورندگان برای خلق آنها خونِ دل‌ها خورده‌اند.
به گفته وی باید یادمان باشد كه پدیدآورنده به فروش نسخه‌های اثرش برای خلق آثار بهتر و خلاقانه‌تر نیازمنداست.معمولاً ناشران و تهیه‌كنندگان از پدیدآورنده‌ای كه اثرش در قفسة فروشگاه‌ها خاك می‌خورد اما در فضای مجازی و شبكه‌های اجتماعی غوغایی به راه انداخته، حمایت نمی‌كنند.
- دربرابر فرهنگ سازان كشور مسئولیت داریم
جنتی ادامه داد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی كه اصلی‌ترین دستگاه اجرایی در حفظ و حراست از فرهنگ است برای حل این معضل اهتمام دارد.معتقدیم همانقدر كه در مقابل فرهنگ كشورمان مسئولیم به همان اندازه و چه‌بسا بیشتر از آن در برابر فرهنگ‌سازان كشور نیز مسئولیت داریم.
به گفته وی، در اینكه گذشتگانِ‌مان فرهنگی غنی و گسترده را برای ما به یادگار گذاشته‌اند تردیدی نداریم.با این همه، فرهنگ پویاست و باید همراه با گذر زمان رشد كند و بارور شود و تحول یابد.باید بكوشیم ضمن حفظ مفاخر فرهنگی،آثار با ارزشی به این گنجینه بیفزاییم.اگر چنین نكنیم دیری نمی‌پاید كه در برابر سایر فرهنگ‌ها چیزی شایستة نام ایران برای عرضه نداریم.
- دغدغه نظم عمومی و حفظ هنجارها
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاكید كرد: لازم است به فكر كسانی باشیم كه با فكر، هنر و دانشِ‌شان آثار ارزنده‌ای خلق و به گنجینة میراث فرهنگی اضافه می‌كنند تا ما حرفی برای گفتن داشته باشیم.
جنتی تصریح كرد: همانقدر كه فرهنگ، نظم عمومی و حفظ هنجارهای اخلاقی و اجتماعی در كشور دغدغه است، حفظ حقوق پدیدآورندگانِ فرهنگ نیز باید به دغدغه تبدیل شود.نمی‌توان دغدغه فرهنگ داشت اما نسبت به تخصیص بودجة ناچیز به این بخش، بی‌توجه بود و فرهنگ و به تبعِ آن فرهنگ‌سازان را قربانی توجه مضاعف به سایر بخش‌ها كرد.باید تصمیمی گرفت كه حفظ حقوق پدیدآورندگان برای مردم، روز به روز، ارزشمندتر و به هنجار و ارزشی ملی تبدیل شود.
- هدف احیای فرهنگ و احترام به حقوق افراد است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنان خود این همایش را فرصت مغتنمی برشمرد تا زوایای مختلف موضوع را واكاوی كنیم و راه حل مؤثرتری برای حفظ حقوق مالكیت ادبی‌هنری و حقوق مرتبط در فضای مجازی بیندیشیم.بی‌تردید حل این مشكل كار آسانی نیست و تنها با برنامه‌هایی كه این وزارتخانه آنها را تدارك می‌بیند قابل درمان نیست.مثل هر مسئله و معضل فرهنگیِ دیگری به كمك سایر دستگاه‌های مرتبط با فرهنگ نیازمندیم.
وی ابراز امیدواری كرد كه با همكاری دلسوزانه، سریع‌تر به هدفِ‌مان كه احیای فرهنگِ احترام به حقوق افراد است ـ صرف نظر از نوع محیطی كه در آن فعالیت می‌كنیم، اعم از واقعی یا مجازی ـ دست یابیم.این موضوع به‌ویژه در دورة پسابرجام و گسترش ارتباطاتِ فرهنگی و هنری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
- مشكل كتاب سازی در كشور داریم
وزیر ارشاد با اشاره به چاپ و انتشار بیش از 80 هزار عنوان كتاب درسال گذشته كه بخش اعظم آن چاپ اول بوده اند، گفت: باوجود این حجم چاپ هنوز در كشور با پدیده كتاب سازی مواجه هستیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تاكید كرد كه باید با كتاب سازی ها با استفاده از ابزارهای مختلف مقابله كرد.
جنتی گفت: گاهی مشاهده می شود كتابی را كه فردی زحمت كشیده تالیف ویا ترجمه كرده بعداز به نتیجه رسیدن واتمام كار توسط شخص دیگری ربوده شده و آن رابه نام خودش منتشرمی كند.
به گفته وی برخی ازفیلم های سینمایی ما حداقل به مدت یك سال برای آن تلاش شده، بدون پرداخت حق آن توسط اشخاص دیگری به نمایش در آمده و یا در فضای مجازی منتشرمی شوند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان كرد كه متاسفانه موضوع كپی برداری در سایر حوزهای فرهنگی وهنری از جمله موسیقی و...نیزبه این صورت است.
جنتی همچنین با اشاره به پخش فیلم های ایرانی در شبكه های فارسی زبان ماهواره ای اظهار داشت: بسیاری از فیلم های ما در شبكه های ماهواره ای نمایش داده می شود و این اتفاق درباره آثار موسیقی هم اتفاق می افتد كه برای دفاع از حقوق پدیدآورندگان باید به سازمان های مالكیت فكری بپیوندیم.
- قدردانی از حضار و دست اندركاران همایش
وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی در پایان از حضور تمامی شركت‌كنندگان دراین همایش و همچنین از سازمان جهانی مالكیت فكری(وایپو) كه با اعزام كارشناسان خویش به این همایش‌ها برای تحقق رسالتش كه همانا گسترش و نهادینه كردن حقوق مالكیت فكری درتمام كشورها، و به‌ویژه كشورهای در حال توسعه، است، قدردانی كرد.
همچنین به همكارانِ‌مان در دفتر حقوقی و امور مالكیت معنوی كه با انتخاب موضوعات چالشی، همسو با دیگر بخش‌های وزارتخانه، برای رفع ریشه‌ای مشكلاتِ حقوقیِ پدیدآورندگان در تلاشند، صمیمانه خسته نباشید می‌گویم.
ششمین همایش ملی مالكیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط امروز دوشنبه 13 اردیبهشت با حضورعلی جنتی و مصطفی پورمحمدی وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی، دادگستری، ابوالحسن فیروزآبادی دبیرشورای عالی فضای مجازی كشورو جمعی از مهمانان داخلی و خارجی در سازمان اسناد و كتابخانه ملی در حال برگزاری است.
نظر شما